Sáng ngày 24/11/2025 (nhằm ngày 05/10/Ất Tỵ), trong khuôn khổ Khóa tập huấn Hành chánh Giáo hội năm 2025 do BTS GHPGVN tỉnh Tây Ninh tổ chức tại chùa Pháp Minh, xã Mỹ Hạnh, tỉnh Tây Ninh, TT. Thích Phước Nguyên – Phó Tổng Thư ký kiêm Chánh Văn phòng II TW GHPGVN đã quang lâm thuyết giảng với chủ đề: “Quản trị ứng dụng trong tu học và làm việc”.
Sau phần cung nghinh giới thiệu của TT. Thích Lệ Trí – UV HĐTS, Phó ban Văn hóa TW, Phó BTS kiêm Trưởng Ban GDPG GHPGVN tỉnh, Thượng tọa mở đầu bằng việc xác định quản trị là hoạt động định hướng, tổ chức và kiểm soát nhằm giúp tổ chức đạt mục tiêu một cách hiệu quả. Trên nền tảng học thuật thế giới, các học giả như Peter Drucker, Henry Fayol hay Max Weber đều xem quản trị là một quá trình mang tính hệ thống, bao gồm hoạch định, tổ chức, chỉ huy, phối hợp và kiểm soát. Những lý thuyết này, khi được áp dụng vào Giáo hội, trở thành một khung chuẩn mực giúp bộ máy vận hành ổn định, thông suốt từ cấp tỉnh đến cấp cơ sở.
Bản chất của quản trị, theo Thượng tọa chính là tìm ra phương thức tối ưu để mọi thành viên làm việc hiệu quả nhất với nguồn lực ít nhất, trên nền tảng bốn yếu tố: chủ thể, đối tượng, mục tiêu và nguồn lực. Từ đó, quản trị thực hiện năm vai trò then chốt gồm đại diện, lãnh đạo, giao tiếp, kết nối, ra quyết định và giải quyết vấn đề. Chính những vai trò này giúp cho tổ chức duy trì được sự ổn định, thống nhất và tạo ra giá trị cộng hưởng.
Thượng tọa cũng khái quát bốn chức năng căn bản của quản trị: hoạch định, tổ chức, lãnh đạo – quản lý, và đo lường – đánh giá – điều chỉnh. Đồng thời, Ngài nhấn mạnh các đặc điểm quan trọng như khả năng ra quyết định, giao tiếp hiệu quả, đổi mới sáng tạo, quản lý rủi ro và kiểm soát tiến trình. Đây là những phẩm chất giúp một tập thể có thể thích ứng trước mọi thay đổi và đứng vững trong sự phát triển lâu dài.
Một điểm then chốt được Thượng tọa phân tích là sự khác biệt giữa quản trị và quản lý. Quản trị thiên về tầm nhìn, chính sách và chiến lược; thuộc cấp lãnh đạo cao, hướng đến con người và trả lời câu hỏi “nên làm gì và khi nào làm?”. Trong khi đó, quản lý là quá trình triển khai các chính sách ấy vào thực tế, hướng đến nhiệm vụ, công cụ và con người thực hiện, trả lời câu hỏi “ai làm và làm như thế nào?”. Sự phối hợp hài hòa giữa hai yếu tố này tạo nên sự thành công của mọi thiết chế, đặc biệt là trong hệ thống hành chánh Giáo hội vốn đòi hỏi sự minh bạch, kỷ cương và thông suốt.
Từ nền tảng lý thuyết đó, Thượng tọa dẫn vào ứng dụng của quản trị trong tu học. Tu tập, theo Ngài, là con đường đi ngược dòng đời, nhưng nếu đi bằng niềm tin, kỷ luật và lý tưởng, hành trình ấy sẽ trở nên đầy ý nghĩa. Người tu cần duy trì thời khóa cá nhân và tập thể, giữ gìn kỷ luật, chánh niệm và sự tinh tấn không gián đoạn, cũng như trong quản trị, muốn thành công phải bền bỉ và nhất quán. Bên cạnh đó, việc thâm nhập kinh tạng được Thượng tọa ví như quá trình học hỏi và cập nhật kiến thức của người làm công tác quản trị; người tu không thể buông lơi việc học pháp, bởi đó là nền tảng giúp bản thân trưởng thành và phụng sự tốt hơn.
Thượng tọa cũng nhấn mạnh lý tưởng đền đáp Tứ Ân như mục tiêu cao cả của một đời tu học. Con người sinh ra với hai bàn tay trắng và rời đời cũng không mang theo được gì ngoài công hạnh và những điều tốt đẹp đã làm cho nhân sinh. Vì vậy, điều quan trọng không phải là ta đã có gì, mà là ta đã để lại cho đời những gì. Hành giả phải lấy sự phụng sự làm lẽ sống, xem lợi ích tha nhân là niềm vui của chính mình.
Trong phần tổng kết, Thượng tọa nhắc nhở rằng người tu cũng như người làm công tác hành chánh phải xây dựng một nếp sống tri túc, biết tôn kính và không ngừng rèn luyện bản thân. Mỗi người cần giữ vững niềm tin vào Tam Bảo, vào giáo pháp giải thoát như Tứ Diệu Đế, Thập Nhị Nhân Duyên và nhân quả, để định hướng cho mọi hành vi và nuôi dưỡng lý tưởng phụng sự.
Đồng thời, Thượng tọa khuyến tấn đại chúng luôn nhớ đền đáp thâm ân: từ cha mẹ, thầy tổ đến chúng sanh. Chính những duyên lớn ấy nuôi dưỡng ta trưởng thành. Người tu phải biết dấn thân, xem những đóng góp âm thầm cho đời là giá trị của một kiếp người. Tinh thần vị tha cũng được Thượng tọa nhấn mạnh như chất liệu nuôi dưỡng tình người; tha thứ giúp tâm hồn dịu lại, nhưng lòng người có hạn, đừng để sự vị tha của người thân và của cuộc đời phải lặp lại đến lần cuối cùng.
Thượng tọa khẳng định rằng quản trị chính là xương sống của mọi tổ chức, là nghệ thuật đạt mục tiêu thông qua sự phối hợp và nỗ lực của con người. Khi tổ chức ngày càng phát triển về quy mô và tầm ảnh hưởng, vai trò của quản trị càng mang tính chiến lược trong việc duy trì sự ổn định, hiệu quả và hướng đến lợi ích cộng đồng. Buổi thuyết giảng đã hoàn mãn trong không khí trang nghiêm, hòa hợp và đem lại nhiều giá trị thiết thực cho hành giả cũng như cho công tác hành chánh Giáo hội tỉnh nhà.
