Lời dẫn: Tài, sắc, danh, thực, thùy là năm dục của con người. Mọi người khó tránh khỏi năm dục này. Ai sai khiến được năm dục này? Là tâm, chủ nhân của thân chúng ta. Tài, sắc, danh, thực, thùy là chúng ta sử dụng. Nhưng chúng sinh bị mê muội điên đảo, bị năm dục sai khiến ngay trong cuộc sống hàng ngày. Nó bảo chúng ta đi hướng đông thì liền nghe theo nó; nó bảo chúng ta đi hướng tây, cũng vẫn nghe theo; cho đến, nó bảo chúng ta vượt núi băng đèo, lao tâm khổ tứ, cướp giật, trộm cắp, sát sinh, nói dối, lừa đảo v.v…Chúng ta đều nghe theo nó tất tần tật. Cho nên, tâm chúng ta bị nó sai khiến, lại còn loạn động cả ngày. Cuối cùng, chúng ta phải chịu các khổ báo, luân hồi sáu đường. Bạn nói thử đi có oan uổng không?
Ngày xưa có năm anh em cùng làm công việc kinh doanh trong một nhà máy; mỗi người làm việc phụ trách công việc một bộ phận. Người phụ trách đi tìm mua nguyên liệu. Người phụ trách khâu chế biến sản phẩm. Người phụ trách đóng bao bì, vận chuyển. Người phụ trách đi tiếp thị hàng hóa. Năm anh em hợp tác làm việc rất vui vẻ. Cho nên, hàng hóa sản xuất có chất lượng, mẫu mã lại đẹp nên được khách hàng ưa chuộng bán rất đắt. Cả năm anh em suốt ngày bận rộn như chong chóng quay. Một hôm, anh cả đề nghị:
– Mỗi ngày, chúng ta làm việc rất bận rộn, về nhà lại phải nấu ăn, giặt quần áo thật là cực khổ. Chi bằng chúng ta mua một tớ gái để làm việc nhà thay cho chúng ta được không?
Anh hai nói:
– Ý kiến này rất hay.
Anh ba, anh tư đều tán thành, giao việc này cho người em thứ năm đi tìm mua tớ gái.
Khi mua được tớ gái về nhà, cả năm anh em đều yên tâm làm việc, chẳng còn lo lắng việc nhà. Nhưng mỗi ngày tớ gái phải làm việc hết cho năm anh em, quả thật làm không xuể. Vì thế, cô phải chia thứ tự trước sau, làm cho anh cả xong trước, rồi đến làm cho anh hai, anh ba, anh tư. Nhưng khi cô làm cho anh cả, anh hai trước thì anh ba, anh tư không vui nói:
– Chúng ta là anh em giống nhau, vì sao cô ưu tiên làm cho anh cả và anh hai trước. Lần sau, cô phải làm cho chúng tôi trước.
Cô gái đáp:
– Vâng, thưa ông! Xin vâng lịnh.
Lúc cô làm cho anh ba, anh tư trước thì anh cả và anh hai không chịu bảo:
– Trước đây cô làm cho chúng ta trước, vì sao lần này cô làm khác?
Cô gái thưa:
– Vâng, thưa ông! Con làm theo ông dạy.
Lần này, đến người em thứ năm trách:
– Cô làm hết thảy mọi việc cho bốn anh tôi, vài ngày cô phải đổi một lần. Lần sau, cô phải ưu tiên làm cho tôi trước mới đúng.
Cô gái đáp:
– Vâng, thưa ông! Con xin tuân lịnh.
Khi cô làm cho người em thứ năm thì anh cả ra lịnh:
– Tôi là anh cả, cô phải làm cho tôi trước.
– Dạ! Con làm theo ông dạy.
Anh tư, em năm cũng bảo:
– Cô làm cho chúng tôi trước.
– Dạ.
Người tớ gái như một cái máy, làm quần quật suốt ngày mệt bở hơi tai. Còn bị người này quát:
– Cô khinh thường tôi phải không?
– Dạ, con không dám! Không dám!
Người kia nạt:
– Vì sao cô làm chậm như rùa thế?
– Dạ, con sẽ cố gắng làm nhanh ạ!
Người nọ hét lên:
– Tại sao cô không chịu giặt quần áo cho tôi? Cô không muốn sống nữa phải không?
– Dạ, con giặt liền.
Người này quát:
– Cô không muốn làm việc nữa phải không?
– Dạ, đâu có, đâu có!
Cứ thế, người này đẩy, người kia xô, người nọ mắng, người kia chửi. Thân phận tôi tớ, cô không biết cách nào cho hài lòng họ. Cô than: “Ông trời ơi! Hãy bắt con chết sớm đi”.
Cô tớ gái này, hàng ngày chăm chỉ làm việc. Nhưng phải chịu đánh, chịu mắng, vẫn cam chịu thân phận bất hạnh, mãi đến khi cô chết mới thôi. Suốt ngày, cô luôn bận rộn vô số công việc không tên, lại còn bị mắng chửi, đánh đập mà không dám phản kháng, cũng không đủ sức để chống lại. Bạn nói thử có đáng thương không?
Bài học đạo lý
Con người vì năm dục: tài, sắc, danh, thực, thùy mà hàng ngày bận rộn. Có người vượt suối bằng rừng chịu khổ mưa gió, lạnh rét, nóng bức. Có lúc cam chịu người khác ức hiếp, hủy nhục. Có khi chịu mắng chửi, đánh đập cũng đành im hơi lặng tiếng. Vì sao? Vì tài, sắc, danh, thực, thùy- Nó sai khiến chúng ta cực nhọc cả một đời. Nó bảo chúng ta tính toán, tranh giành, tạo các ác nghiệp với mọi người. Nó làm cho chúng ta chịu khổ, chịu nạn, đã thành thói quen của mọi người, nên họ cho là đúng. Sự cao quý của nhân cách, đạo đức và lương tâm đều đặt ở phía sau, để đổi lấy chút ít tài, sắc, danh, thực, thùy.
Năm dục đối với mọi người quan trọng như thế sao? Vậy nhân cách và đạo đức của chúng ta còn có giá trị bao nhiêu? Chúng ta hãy nghĩ thử xem, tiền tài, địa vị, sắc đẹp, danh lợi đều như hoa đốm trong hư không, thoáng qua nhanh chóng. Nhân cách và đạo đức sẽ còn mãi nhiều đời nhiều kiếp, tâm của chúng ta phải làm chủ tất cả mới đúng. Vì sao, chúng ta để năm dục lôi kéo vào vòng xoáy không lối thoát; lại còn chịu khổ báo nhiều vô biên. Rốt cuộc cái nào quan trọng nhất, chúng ta phải xem xét lại nhé!
